Meslek Hastalığı Nedeniyle Tazminat Davası

Meslek hastalığı, çalışanların yaptığı işten veya işyeri koşullarından dolayı maruz kaldıkları durumlar sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.

5510 Sayılı Kanun’un 14/1. maddesi meslek hastalığını, sigortalının çalıştığı ya da yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici ya da sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hâllerine bağlı olarak tanımlar.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ise meslek hastalığını mesleki risklere maruz kalınması sonucu ortaya çıkan hastalık olarak belirtir.

Çalışanlar, uzun süre aynı işi yapmaktan, aynı şekilde çalışmaktan ve işin yapılma şekli ya da niteliği sebebiyle belirli bir zaman diliminden sonra yaptığı işten etkilenmekten dolayı meslek hastalığına yakalanabilirler. Bu durumda, meslek hastalığına yakalanan işçinin maddi ve manevi tazminat talep etme hakkı bulunur.

Meslek hastalığı tazminat davası; sigortalının meslek hastalığı nedeniyle uğradığı zorlukları ve işgücü kaybını tazmin etmek amacıyla açılan bir maddi ve manevi tazminat davası türüdür.

Ancak her hastalığın meslek hastalığı olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Hastalığın, meslek hastalığı olarak nitelendirilmesi için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. Bu şartlar arasında:

• Meslek hastalığına yakalanan kişinin ‘işçi’ olması ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlanan yardımlardan faydalanabilmesi için sigortalı olması gereklidir.
• Hastalığın, çalışılan iş sırasında oluşması gereklidir. Ancak meslek hastalığı işten çıktıktan sonra da ortaya çıkabilir. İşten önce veya işten sonra başka bir sebeple hastalığın oluşmaması önemlidir.
• Meslek hastalığı genellikle yavaş yavaş iş süresi boyunca verilen zararlar sebebiyle ortaya çıkar. Ani değildir. İş sırasında vücuda zarar veren ani durumlar iş kazası olarak nitelendirilir.
• Meslek hastalıkları Sosyal Sigorta Sağlık İşlemler Tüzüğü’nde sayılmıştır. Yakalanılan hastalıklar bunlardan biri olmalıdır. Ancak bu sayılan hastalıklar dışında bir hastalığın meslek hastalığı olup olmadığı konusunda Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık
• Kurulu karar verir.
• Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü ile belirlenen meslek hastalıkları arasında:
• Göğüs hastalıkları,
• Omurga problemleri,
• Baş arızaları,
• Göz, kulak, yüz ve boyun problemleri,
• Omuz, kol, el bileği, el parmakları ve el rahatsızlıkları,
• Karın hastalıkları,
• Deri hastalıkları ve yanıklar,
• Pelvis ve alt ekstremitelerdeki problemler,
• Endokrin, metabolizma, kollagen doku, periferik damar hastalıkları, hematolojik ve romatoid hastalıklar yer alır.
• Meslek hastalığı sebebiyle tazminat davası açıldığında, sigortalı çalışanın tedavi giderleri, hastalığı nedeniyle çalışamadığı sürede mahrum kaldığı kazancı ve gelecekteki çalışma gücünün kaybından ötürü oluşacak ekonomik kayıplar talep edilir. Meslek hastalığı nedeniyle tazminat davası sonucunda ödenecek miktar, SGK tarafından ödenen miktardan eksik kalan tutar ile sınırlıdır. Bu tutarı belirlenirken sigortalı çalışanın son aylık geliri, işçi ve işverenin kusur dereceleri ve maluliyet oranı dikkate alınır.
• Meslek hastalığı nedeniyle yaşanan ruhsal acı, keder ve ıstırap nedeniyle manevi tazminat talebi de ileri sürülebilir. Manevi tazminat sadece hastalığı yaşayan kişi tarafından değil, hastalıktan dolayı manevi anlamda zarar gören yakınları tarafından da talep edilebilir. Tazminat miktarı, hastalığın meydana gelmesindeki kusur, tarafların gelir durumu ve kişinin yaşadığı manevi elem gibi faktörler göz önünde bulundurularak hesaplanır.
• Eğer sigortalı çalışan meslek hastalığından dolayı hayatını kaybederse, vefat eden sigortalının yaşarken kendisine destek verdiğini ispat eden kişiler de maddi ve manevi tazminat davası açabilirler. Meslek hastalığından dolayı açılan tazminat davasının 10 yıllık bir zamanaşımı süresi vardır.