Ataköy 7-8-9-10 Mah. D-100 Güney Yanyolu Nef 22 E Blok 9. Kat D:145 Bakırköy / İSTANBUL Tel : +905356887527
trende

TENKİS DAVASI NEDİR?

16.01.2023
261
TENKİS DAVASI NEDİR?

Tenkis kelime anlamı olarak ‘indirmek’ ‘azaltmak’ anlamlarına gelmektedir. Tenkis davası, saklı paylı yasal mirasçının hakkının ihlal edildiği ölçüde murisin yaptığı tasarruflardan indirim yapılmasını sağladığı bozucu yenilik doğuran bir davadır. O halde amaç, miras bırakanın saklı pay oranlarını ihlal eden tasarruflarının yasal sınıra indirilmesidir. Ancak murisin yaptığı ihlaller kendiliğinden hükümsüz olmayıp, hakkı ihlal edilen saklı paylı mirasçının tenkis davası açması veya açılan bir davada tenkis defi ileri sürmesi gerekir.

”Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarrufların tenkisini dava edebilirler.” (TMK m.560)

Tenkis Davasını Kimler Açabilir?

Tenkis davasını kimler açabilir dediğimizde tenkis davası açma hakkı sadece saklı paylı mirasçılara tanınmıştır. Saklı paylı olmayan mirasçılar miras payına sahip olsa bile bu davayı açamayacaktır. Saklı paylı mirasçı haklı olarak mirasçılıktan çıkarılmış ise bu davayı açma hakkı da saklı payı gibi ortadan kalkacaktır.

Saklı payı ihlal edilen kişilerden her biri birbirinden bağımsız olarak bu davayı açabilir. Ancak açılan dava sadece davayı açan kişi için sonuç doğuracaktır.

Saklı paylı mirasçının alacaklıları da bu davayı açabilir. Ancak bunun için mirasçının bu davayı açmamış olması ve hakkında aciz vesikası olması gerekmektedir.

Tenkis Davası Kime Karşı Açılabilir?

Tenkis davasında karşı taraf miras bırakanın kazandırma yaptığı kişilerdir. Bu kişiler üçüncü şahıslar olabileceği gibi başka bir saklı paylı mirasçı da olabilir. Murisin kazandırma yaptığı kişi veya kişiler ölmüş ise dava mirasçılarına karşı açılabilir. Bununla birlikte Yargıtay saklı paylı mirasçıların korunması için bir istisna kabul etmiştir. Eğer söz konusu malı kazandırma ile elde etmiş olan kişi kötü niyetli olarak bu malı üçüncü kişilere devretmiş ise dava devredilen kişiye karşı açılabilecektir.

Hangi Tasarruflar Tenkise Tabidir?

Tenkis, miras bırakanın yaptığı bütün tasarruflar için söz konusu olamaz. Miras bırakanın yaptığı ölüme bağlı tasarruflar (vasiyet, miras sözleşmesi gibi) ve bazı sağlararası kazandırmalar tenkise tabidir. Kanunda hangi sağlararası kazandırmaların tenkis hesabına tabi olacağı sayılmıştır.

Tenkiste Sıra Nedir?

Tenkis, saklı pay tamamlanıncaya kadar, önce ölüme bağlı tasarruflardan; bu yetmezse, en yeni tarihlisinden en eskisine doğru geriye gidilmek üzere sağlararası kazandırmalardan yapılır.

Kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflara yapılan ölüme bağlı tasarruflar ve sağlararası kazandırmalar en son sırada tenkis edilir.

Tenkis Davası Ne Zaman Açılmalıdır?

Tenkis davası açma hakkı, saklı paylı mirasçıların saklı paylarına yapılan ihlali öğrendiği günden itibaren bir yıl içerisinde ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda ise mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmesiyle düşer. Bu süreler hak düşürücü sürelerdir.

Tenkis iddiası, defi yoluyla her zaman ileri sürülebilir. Kişi dava açma süresini kaçırmış olsa dahi kendisine yöneltilen kazandırmaya ilişkin taleplere karşı defi olarak öne sürebilir.

Tenkis Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?

Tenkis davası miras bırakanın son yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılmalıdır.

Yukarıda kısaca açıklamaya çalıştığımız tenkis davası, detaylı hesaplamalara dayalı teknik bir konudur. Çoğu zaman saklı pay oranlarının karşılığı, ihlal edilip edilmediği, edilmiş ise ihlalin ne kadar olduğu kolaylıkla tespit edilemez. Bu sebeple süreci miras hukukunda uzman bir avukatla yürütmek ihlale uğrayan haklarınızın tespiti ve kazanımı konusunda oldukça önemlidir.

Ziyaretçi Yorumları - 7 Yorum
  1. İrfan dedi ki:

    saklı payı olmayan mirasçılar miras payına sahipse bu davayı açabilir mi?

    1. alpserhukuk dedi ki:

      Tenkis davasını sadece saklı paylı mirasçılar açabilir. Kanunda saklı paylı olarak belirtilen mirasçılar ölenin altsoyu yani çocukları ve torunları, ölenin anne ve babası ile sağ kalan eşidir. Bu kişiler dışında saklı paylı mirasçı bulunmadığından diğer mirasçıların tenkis davası açma hakkı da bulunmamaktadır.

  2. mehmet ali dedi ki:

    saklı paylı mirasçının alacaklıları bu davayı açabilir mi?

    1. alpserhukuk dedi ki:

      Tenkis davasını sadece saklı paylı mirasçılar açabilir. Bu mirasçıların dışında kimse bu davayı açma hakkına sahip değildir.

  3. kerim dedi ki:

    Tenkis davasını açmada belirli bir süre var mı

    1. alpserhukuk dedi ki:

      Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer.

Bir Yorum Yazın

Yorumu Cevapla [ Yoruma cevap yazmaktan vazgeç ]

Hemen Ara