TESADÜFEN ELDE EDİLEN DELİLLER NEDİR?

Yürütülmekte olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi olmayan, ancak başka bir suçun işlendiği şüphesini uyandıran ve arama, elkoyma, iletişimin denetlenmesi koruma tedbirlerinin uygulanması sırasında elde edilen delillerdir.

Ceza Muhakemesi Kanunu’nda arama, elkoyma ve telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi tedbirleri sırasında tesadüfen elde edilen delillerin Cumhuriyet savcısına ulaştırılması mümkün kılınmıştır.

Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi sırasında elde edilenler hakkında ise, katalog suçlar olarak adlandırılan belirli suçlarla ilgili olması kıstası esas alınmıştır. Kanun koyucu CMK m. 138/2 ile getirdiği düzenleme sonucu, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi tedbiri açısından ortaya çıkan tesadüfi delillerin Cumhuriyet savcısına bildirilmesini; tedbirin uygulanabildiği suçlar hakkında olması koşuluyla kabul etmiştir.

Tesadüfen Elde Edilen Delillerin Kullanılabileceği Katalog Suçlar

• Kasten Öldürme  (TCK m. 81, 82, 83),
• Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti (TCK m. 79, 80) ile organ veya doku ticareti (TCK m. 91),
• İşkence (madde 94, 95),
• Cinsel saldırı (birinci fıkra hariç, madde 102),
• Çocukların cinsel istismarı (madde 103),
• Nitelikli hırsızlık (TCK m. 142) ve yağma (TCK m. 148, 149) ile nitelikli dolandırıcılık (TCK m. 158),
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188),
• Parada sahtecilik (madde 197),
• Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (TCK m. 220, fıkra üç),
• Fuhuş suçu (madde 227)
• İhaleye fesat karıştırma (madde 235),
• Tefecilik suçu (madde 241),
• Rüşvet suçu (madde 252),
• Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama (madde 282),
• Devletin birliğini ve ülke bütünlüğü bozmak (madde 302),
• Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişini Karşı Suçlar (madde 309, 311, 312, 313, 314, 315, 316), (4)
• Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (madde 328, 329, 330, 331, 333, 334, 335, 336, 337), Suçları.
• Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları.
• Bankalar Kanunu’nun 22.maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu,
• Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren kaçakçılık suçları
• Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74. maddelerinde tanımlanan suçlar.
• 7258 sayılı yasadışı bahis suçları

 Tesadüfen elde edilen deliller ancak aşağıdaki koruma tedbirlerinin uygulanması sırasında elde edilebilir:

• Arama ve el koyma koruma tedbirleri,
• İletişimin denetlenmesi tedbiri,

Yukarıda sayılan tebdirlerin dışında başka bir koruma tedbirinin uygulanması sırasında soruşturma ve kovuşturma konusu suçlardan başka suçların işlendiği şüphesi olsa bile tesadüfen elde edilen delil hukuka aykırı olacaktır.

Tesadüfen Elde Edilen Delillerin İspat Değeri

Tesadüfen elde edilen deliller, ispat edilmek istenen olay açısından ortaya çıkmazlar. Elde edildiklerinde ispat vasıtası olarak değerlendirilecekleri suça ilişkin yürütülecek muhakemede başlangıç şüphesi olarak kullanılabilecekleri gibi hükme de esas alınabilirler.

Somutlaştırmak gerekirse, uyuşturucu ticareti suçu ile ilgili şüpheli hakkında dinleme kararı alınmış ve yapılan dinlemede sırasında şüphelinin yağma suçunu işlediğine ilişkin bilgi ve bulgu elde edilirse, bu kayıtlar Cumhuriyet savcılığına verilecektir. Cumhuriyet savcısı eldeki bilgileri dikkate alarak soruşturma açabilecektir. Zira yağma suçu katalog suçlar arasında yer almaktadır.