Ruhsat gerektirmeyen yapılar

Yapı ruhsatı, bir arazi üzerinde bir inşaat projesinin belirli kanun ve hükümlere uygun bir şekilde inşaata başlayabilmesi için alınan bir izin belgesidir.

İmar Kanunu gereğince, her türlü yapı için yapı ruhsatı alınması gereklidir. Ancak 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili özel mevzuat, belirli durumlar için yapı ruhsatı zorunluluğunu ortadan kaldırabilir.

Örneğin, İmar Kanunu’nun 21. maddesine göre; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı, kiremit aktarılması, mahallin özelliklerine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir.

Ayrıca tel örgü, sundurma, pergola, tente vb. yapılar yasa kapsamına girmez, bu nedenle ruhsata tabi değildir. Ancak, bu tür yapıların ruhsat gerektirmediği kabul edilirken, İmar Kanunu’ndaki yapı tanımına uymayan, kapalı alan oluşturmayan, etrafı açık ve hafif yapı malzemeleri ile inşa edilmiş olması gerekmektedir.

İmar Kanunu’nun 27. maddesine göre; belediye ve mücavir alanlar dışında köylerin köy yerleşik alanlarında, civarında ve mezralarda yapılacak konut, entegre tesis niteliğinde olmayan ve imar planı gerektirmeyen tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar ile köyde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, köy fırını, köy kahvesi, köy lokantası, tanıtım ve teşhir büfeleri ve köy halkı tarafından kurulan ve işletilen kooperatiflerin işletme binası gibi yapılar için yapı ruhsatı gerekmez. Bu tür yapılar için etüt ve projelerin valilikçe incelenmesi, muhtarlıktan yazılı izin alınması ve bu yapıların da yöresel doku ve mimari özelliklere fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun şekilde inşa edilmesi zorunludur.

Prefabrik evlerin de ruhsat gerektirmesi konusunda bir istisna bulunmamaktadır. İkamet edilecek her konut tipinde olduğu gibi prefabrik yapılarda da yapı tanımına girmektedir. İmar mevzuatında prefabrik yapılar için ayrıca bir istisna bulunmadığı için, bütün prefabrik yapılar için ruhsat izni alınması gerekmektedir.

Bahçe evlerinin durumu ise biraz daha karmaşıktır. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’na göre tarım ve bahçe arazileri, amacı dışında kullanıma izin verilmeyen arazilerdir. Bu arazilerde inşaat yapabilmek için, arsanın tarım arazisi cinsinin değiştirilmesi ve belli şartları yerine getirebilmesi gerekmektedir. Bu şartlar yerine getirildiği takdirde, belirli sınırlamalar altında bahçe evi inşa etmeye izin verilebilir. Bu sınırlamalar genellikle şunları içerir:

-Yapılacak inşaatın kat sayısı en fazla 5 olmalıdır. -İnşaat alanı en fazla 250 metrekare olmalıdır. -Saçakla taban seviyesinin yüksekliği 6,50 metre uzunluğa sahip olmalıdır. -İnşaat, yol ve parsel sınırlarına en fazla 5 metre yakın olmalıdır.

Yapı ruhsatı almadan yapılabilecek diğer yapılara da değinmek gerekirse, aşağıdakiler genellikle yapı ruhsatı gerektirmeyen yapılar arasında yer alır:

1. Portatif yapılar: Taşınabilir, demonte edilebilir yapılar genellikle ruhsat gerektirmez. Ancak bu yapılar genellikle kalıcı ikamet amacıyla kullanılamaz.
2. Küçük tarımsal yapılar: Sera gibi tarım amaçlı kullanılan küçük yapılar genellikle ruhsat gerektirmez. Ancak bu yapıların boyutları ve kullanımları ile ilgili sınırlamalar olabilir.
3. Belirli tipte depolar: Belirli bir büyüklükteki ve belirli bir kullanıma sahip depolar, genellikle ruhsat gerektirmez. Ancak bu tür depoların boyutları, konumları ve kullanımları ile ilgili sınırlamalar olabilir.
4. Belirli tipte çardaklar ve köşkler: Belirli bir büyüklükteki ve belirli bir kullanıma sahip çardaklar ve köşkler, genellikle ruhsat gerektirmez. Ancak bu tür yapıların boyutları, konumları ve kullanımları ile ilgili sınırlamalar olabilir.

Bu örneklerde olduğu gibi, çoğu durumda yapı ruhsatı gerekmeyen yapılar belirli sınırlamalar ve koşullar altında olabilir. Bu nedenle, bir yapı inşa etmeyi planlıyorsanız, yerel ve ulusal düzenlemelerin yanı sıra yapının tipi, boyutu, konumu ve kullanımı hakkında özel kuralların olup olmadığını öğrenmek için yerel belediye veya ilgili devlet kurumlarıyla iletişime geçmek genellikle en iyi seçenektir.