Çalışma ve Oturma İzni İşlemleri
OTURMA İZNİ
iletişim 05356887527
alpser hukuk ve Danışmanlık olarak Oturum İzni ve Çalışma İzni başvurularınızı deneyimli kadromuz ile hizmetinizdeyiz. İletişim İçin
Türkiye’de, kalış sürelerini vizelerinde belirtilen süreyi aşacak şekilde uzatmak isteyen, vize muafiyetine ihtiyaç duyan veya doksan günden fazla kalmayı düşünen yabancıların oturum almaları zorunludur.
Yabancılar İçin Kısa Dönem Oturma İzni
Kısa dönem oturma izinleri için, Türkiye’de taşınmaz malı bulunan veya Türkiye’de iş ya da iş bağlantısı kurmayı düşünen yabancıların e-ikamet sistemi (e-ikamet.goc.gov.tr) üzerinden başvuruda bulunduklarında aşağıdaki belgeleri ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne göndermeleri gerekmektedir.
Kısa dönem oturma izinleri kural olarak en fazla ikişer yıllık süreyle düzenlenmektedir. Ancak, Bakanlar Kurulunca tespit edilen miktar ve kapsamda Türkiye’de yatırım yapmak isteyen yabancılara eş ve çocukları ile birlikte beş yıllık kısa dönem oturma izni verilebilmektedir. Ayrıca bu yatırımcılar, Türk vatandaşlığı veya uzun dönem oturma izni almak için başvurabilmektedir.
İlk Başvuru
Oturma izni başvuru formu
Pasaportun veya eşdeğer seyahat belgesinin nüshası
Dört adet biyometrik fotoğraf
Kalış süresi boyunca yeterli ve düzenli gelire sahip olunduğuna dair beyan
Oturma izni harcı ve kart harcının ödendiğine ilişkin belgeler/makbuzlar
Başvuru sahibinin mülkiyetini kanıtlayan tapu (Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar için gereklidir)
Geçerli sağlık sigortası
Türkiye’de iş veya iş bağlantıları kurarak kısa dönem oturma izni başvurusunda bulunmak isteyen yabancıların aşağıdaki ek belgeleri sunmaları gerekmektedir:
Temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınan davet mektubu
Noter tasdikli şirket faaliyet belgesi
Noter tasdikli vergi levhası
Noter tasdikli ticaret sicil gazetesi
Noter tasdikli imza sirküleri
Bakanlar Kurulunca tespit edilen miktar ve kapsamlarda yatırım yaparak kısa dönem oturma izni başvurusunda bulunmak isteyen yabancıların aşağıdaki şartlardan herhangi birini sağlaması gerekmektedir:
En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk lirası sabit sermaye yatırımı yaptığı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
Tapu kayıtlarına en az üç yıl satılmaması şerhi düşülmek kaydıyla, en az 250.000 ABD doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk lirası tutarında gayrimenkul edinmiş olduğu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk lirası tutarında mevduatı en az üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmiş olmak
En az üç yıl satmamak şartıyla en az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk lirası tutarında devlet tahvili aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
Üç yıl satmamak şartıyla en az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk lirası tutarında gayrimenkul yatırım fonu payı veya girişim sermayesi yatırım fonu payı satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilmiş olmak
1.2. Uzatma Başvurusu
Oturma izninin uzatılması için yabancıların e-ikamet sistemi (e-ikamet.goc.gov.tr) üzerinden başvuruda bulunduklarında aşağıdaki belgeleri ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne beş iş günü içinde posta yoluyla göndermeleri gerekmektedir. Oturma izni uzatma başvuruları, oturma izni süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde yapılabilir; ancak bu başvuru hiçbir şekilde oturma izni süresinin sona erme tarihinden sonraya bırakılmamalıdır.
Oturma izni başvuru formu
Pasaportun veya eşdeğer seyahat belgesinin noter tasdikli nüshası
Dört adet biyometrik fotoğraf
Önceki oturma izni belgesinin ibrazı
Kalış süresi boyunca yeterli ve düzenli gelire sahip olunduğuna dair beyan
Başvuru sahibinin mülkiyetini kanıtlayan tapu (Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar için gereklidir)
Temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınan davet mektubu (Türkiye’de iş veya iş bağlantısı kurmak isteyen yabancılar için gereklidir)
Geçerli sağlık sigortası
Yabancılar İçin Uzun Dönem Oturma İzni
Uzun dönem oturma izni için Türkiye’de en az sekiz yıl kesintisiz oturma izniyle kalmış yabancıların aşağıdaki belgeleri ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğüne göndermeleri gerekmektedir. Uzun dönem oturma izinleri süresiz olarak düzenlendiğinden herhangi bir uzatma başvurusu yapılmamaktadır.
2.1. Başvuru
Oturma izni başvuru formu
Pasaportun veya eşdeğer seyahat belgesinin orijinali ve nüshası
Önceki oturma izni belgesinin nüshası
Dört adet biyometrik fotoğraf
Başvuru sahibinin devlet kurum ve kuruluşlarından son üç yıl içinde hiçbir sosyal yardım almadığını gösteren belge
Kalış süresi boyunca yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olunduğuna dair beyan
Adli sicil kaydı
Geçerli sağlık sigortası
ÇALIŞMA İZNİ
Türkiye’de çalışma izni için gereken başvuru Türkiye’den veya yurt dışından yapılabilir.
Yurt dışından yapılacak başvurularda yabancıların, çalışma izni için vatandaşı oldukları ya da daimi olarak ikamet ettikleri ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine iş sözleşmesi, atama yazısı veya şirket ortaklığını gösteren belgenin ibrazı ile müracaat etmeleri gerekmektedir. Türkiye’deki işverenin, temsilciliklere yapılan başvuru tarihini takip eden on işgünü içerisinde, elektronik başvuruyu yapması ve gerekli bilgi ve belgeleri Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına şahsen veya posta ile ulaştırması zorunludur. Türkiye Cumhuriyeti temsilcilikleri ile bakanlık, yurt dışından yapılacak çalışma izni başvuruları ile ilgili işlemleri, elektronik ortamda yürütür.
Başvurusu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından uygun bulunarak çalışma izin belgesi düzenlenen yabancıların en geç yüz seksen gün içinde Türkiye’ye giriş yapmaları gerekmektedir. Türkiye’de öğrenim amacıyla verilen oturma izinleri hariç olmak üzere, müracaat tarihinde geçerli en az altı ay süreli oturma izni bulunan yabancılar veya bunların işverenleri çalışma izni başvurusunda bulunabilirler. Bu durumdaki yabancıların Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine başvuru yapma zorunluluğu bulunmamaktadır. Başvuru için gerekli belgelerin yapılan elektronik başvuruyu takip eden altı işgünü içinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına şahsen veya posta ile ulaştırılması gerekmektedir.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, gerekli hallerde ilgili bakanlık ve mercilerin görüşlerini de almak suretiyle çalışma izni başvurularını sonuçlandırır. Usulüne uygun olarak yapılan çalışma izni başvuruları, belgelerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla bakanlık tarafından en geç otuz gün içinde sonuçlandırılır. Başvurunun eksik evrak ile yapıldığının bakanlıkça tespiti halinde, eksik evrakların tamamlanması istemiyle başvuru sahibine bilgi verilir. Bu durumda otuz günlük süre eksik evrakların bakanlığa intikal ettiği tarih itibarıyla başlar. Bakanlık çalışma izin başvurusuna ilişkin olumlu veya olumsuz kararını, yurt dışından yapılan başvurularda; başvuruyu yapan yabancıya bildirmek üzere (Dışişleri Bakanlığı kanalıyla) ilgili Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliğine de bildirir. Yurt içinden yapılan başvurularda ise yabancıya veya işverene bildirilir. Konsolosluklardan çalışma ve oturma izni alarak Türkiye’ye giriş yapan yabancıların, ülkeye giriş yaptıkları tarihi takip eden yirmi iş günü içinde Türkiye’deki Adres Kayıt Sistemi’ne kaydolmaları gerekmektedir.
Türkiye’de istihdam edilecek yabancıların çalışma iznine ilişkin usul ve esaslar eğitim sektörü, ev hizmetleri sektörü, sağlık sektörü, turizm sektörü, havacılık sektörü, eğlence sektörü ve diğer sektörlerin yanı sıra doğrudan yabancı yatırımlar, özellik arz eden doğrudan yabancı yatırımlar, mesleki hizmetler ve irtibat büroları için farklılık göstermektedir
1.1. İlk Başvuruda Kurum İçin Gerekli Belgeler
Çalışma izni başvuru dilekçesi (Dilekçe elektronik başvuru esnasında taratılacak ve ayrıca kâğıt ortamında işveren tarafından ıslak imzalı olarak gönderilecektir.)
Yabancı personel başvuru formu (Elektronik ortamda doldurulacak form, çıktısı alındıktan sonra, işveren ve yabancı tarafından imzalanıp kâğıt ortamında bir nüsha olarak bakanlığa gönderilecektir. İmzalı formun olmadığı durumlarda taraflar arasında yapılmış iş sözleşmesi ibraz edilecektir. Formun imzasız olması ve iş sözleşmesinin de bulunmaması durumunda başvuru işleme alınmayacaktır.)
Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)
Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kâr/zarar tablosu (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)
İş yerinin Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar* kapsamında olduğunu kanıtlayıcı bilgi ve belgeler (Bu belgeler elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)
Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihale açılmış projeleri yapma hakkı kazanmış kuruluşların (konsorsiyumlar dâhil) ilgili kurum ve kuruluştan alacakları işi yüklendiklerini tevsik eden belge (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)
Mühendislik, mimarlık, müteahhitlik ve danışmanlık hizmetleri kapsamında yabancı uzman istihdam edecek tüzel kişiliklerde, aynı meslekte Türk mühendis/mimar/şehir plancısı istihdam edildiğini ispata dair ücret bordrosu (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)
Yabancı personeli istihdam edecek kurum ve kuruluş adına kullanıcı sıfatıyla elektronik başvuruyu yapma yetkisi bulunan kişinin noter onaylı vekâletnamesi veya kullanıcı sıfatındaki kişinin başvuruyu yapan kurum ve kuruluşta çalıştığını gösterir belge (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)
1.2 İlk Başvuruda Yabancı İçin Gerekli Belgeler
Uzatma Başvurusu
Çalışma izninin uzatılması talebi, başvuru formu ve uygulama yönetmeliği ekinde belirtilen belgelere önceki çalışma izin belgesinin aslının da eklenmesi suretiyle, yabancı veya işveren tarafından doğrudan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yapılır.
Çalışma izni ve süre uzatım başvurularının öncelikle elektronik ortamda yapılması zorunludur. Bu kapsamda elektronik ortamda yapılan ve sistem tarafından kabul edilerek onaylanan çalışma izni veya süre uzatım başvurularının geçerli olabilmesi için internet ortamında alınan barkodlu başvuru formu çıktısının yabancı ve işveren tarafından kâğıt ortamında imzalanarak yönetmelik ekinde belirlenen diğer belgelerle birlikte internet üzerinden yapılan başvurunun onaylanmasını takip eden altı işgünü içinde şahsen veya posta ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına ulaştırılması gerekmektedir.
Çalışma izninin uzatılması talebinin iznin bittiği tarihten geriye doğru en fazla iki aylık sürede yapılması gerekmektedir. Çalışma izninin süresinin bitiminden itibaren en geç on beş gün içinde yapılan uzatma başvuruları da değerlendirmeye alınır. Bu süreden sonra yapılan uzatma başvuruları, ilk defa başvuru yapan yabancılara uygulanan esaslara tabidir. Geçerli oturma izni ibrazıyla yapılan çalışma izni uzatma başvurularında (yurt içinden yapılan ilk başvurularda olduğu gibi) elektronik başvuruyu takip eden altı işgünü içinde istenen belgelerin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına ulaştırılması gerekmektedir.
Bir yıllık kanuni çalışma izin süresinden sonra, aynı iş yeri veya işletme ve aynı meslekte çalışmak üzere mevcut çalışma izni için iki yıl süreyle uzatım talebinde bulunulabilir. Toplam üç yıllık kanuni çalışma süresinin sonunda, aynı meslekte ve dilediği işverenin yanında çalışmak üzere, mevcut çalışma izni ilave üç yıl süreyle uzatılabilmektedir. Türkiye’de en az sekiz yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet eden veya toplam sekiz yıllık kanuni çalışması olan yabancılar süresiz çalışma izni başvurusunda bulunabilirler.
*Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar
“Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik” kapsamında çalışma izinleri özel hükümlere tabi tutulmuş ve çalışma izinlerinin daha kolay şekilde verilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsam dışındaki doğrudan yabancı yatırımlarda istihdam edilecek personel için talep edilen çalışma izni başvuruları yukarıda belirtilen genel hükümlere tabidir. Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin kapsamını iki temel şart belirler:
Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar (irtibat büroları dâhil)
Yabancı uyruklu kilit personel
Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar; 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamına giren ve aşağıdaki şartların en az birini sağlayan şirket veya şubeyi ifade eder (2019 yılı değerleri):
Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 1.888.190 Türk lirası olması kaydıyla, şirket veya şubenin son yıl cirosunun en az 141,9 milyon Türk lirası olması
Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 1.888.190 Türk lirası olması kaydıyla, şirket veya şubenin son yıl ihracatının en az 1 milyon ABD doları olması
Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 1.888.190 Türk lirası olması kaydıyla, şirket veya şubede son yıl içinde Sosyal Sigortalar Kurumuna kayıtlı en az 250 personelin istihdam edilmesi
Şirket veya şubenin yatırımda bulunacak olması halinde, öngörülen asgari sabit yatırım tutarının en az 47,1 milyon Türk lirası olması
Ana şirketin merkezinin bulunduğu ülke dışında en az bir ülkede daha doğrudan yabancı yatırımı bulunması
Kilit personel; Türkiye’de kurulu bulunan ve tüzel kişiliğe sahip bir şirketin, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlayan personelidir:
a) Aşağıdaki alanlardan en az birinde görev alan veya bu konularda yetki sahibi; şirket ortağı, yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, şirket müdürü, şirket müdür yardımcısı ve benzeri mevkilerde görev yapan kişi
Şirketin üst yönetiminde ya da yürütme pozisyonunda çalışmak
Şirketin tamamını veya bir bölümünü yönetmek
Şirketin denetçilerinin, idari veya teknik personelinin işlerini denetlemek veya kontrol etmek
Şirkete yeni personel almak ya da mevcut personelin işine son vermek veya bu konularda teklif yapmak
b) Şirketin hizmetleri, araştırma cihazları, teknikleri ya da yönetimi için temel sayılan bilgiye sahip kişi
c) İrtibat bürolarında, yurt dışındaki ana şirket tarafından adına yetki belgesi düzenlenen en fazla bir kişi
Yabancıların Çalışma İzninde Harç: 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince yabancılara verilecek çalışma izin belgeleri harca tabidir. Çalışma izin talebinin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca uygun görülmesi halinde verilecek izin süresine göre harç yatırılması gerekmektedir.
