Ataköy 7-8-9-10 Mah. D-100 Güney Yanyolu Nef 22 E Blok 9. Kat D:145 Bakırköy / İSTANBUL Tel : +905356887527
trende

BOŞANMA DAVASI

BOŞANMA DAVASI

BOŞANMA DAVASI
4721 sayılı Medeni Kanuna göre boşanma davası, anlaşmalı ve çekişmeli boşanma
davası olmak üzere iki farklı şekilde açılabilmektedir.
ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI
Çekişmeli boşanma davası, tarafların boşanma veya boşanmaya yönelik hususlarda
anlaşamamaları halinde açılan dava türüdür. Bu dava, Medeni Kanun m.161-m.166
arasında düzenlenen genel ve özel boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir.
Genel boşanma sebepleri, evlilik birliğini temelinden sarsan ve evliliğin devamını
taraflar açısında çekilmez kılan olaylardır. Nitekim bu husus TMK md.166’da ” Evlilik
birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden
sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.” şeklinde yer almaktadır.
Evlilik birliğinin temelden sarsılmasını gerektirecek olaylar kanunda belirtilmemiştir.
Ancak uygulamada bu gerekçe ile eşlerin boşanmasına karar verilebilecek olan
eylemlere fiziksel şiddet, güven sarsıcı davranış, ailenin müdahalesi, aşırı kıskançlık,
cinsel ilişkiden kaçınma, iftira atma örnek olarak verilebilir.
Özel boşanma sebepleri ise kanunda sınırlı sayıda belirlenmiştir. Bu sebepler dışında
özel boşanma sebebine dayanılarak dava açılamaz. Bu sebepler şunlardır:
 Zina (aldatma) nedeniyle boşanma davası (TMK m. 161)
 Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış nedenleri ile boşanma davası
(TMK m. 162)
 Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme sebepleri ile boşanma davası (TMK m.
163)
 Terk sebebiyle boşanma davası (TMK m. 164)
 Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası (TMK m. 165)
Özel boşanma sebeplerinin mevcudiyeti halinde davacı, karşı tarafın kusurlu olup
olmadığını ispatlamak zorunda olmayıp, yalnızca özel bir boşanma sebebi olduğunu
ispatlaması yeterlidir. Fakat genel boşanma sebepleri varsa boşanma kararı
verilebilmesi için hem davacı hem de davalı birbirinin kusurunu ispatlamak zorundadır.
ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI
Anlaşmalı boşanma davası, her iki tarafın boşanma ve nafaka, tazminat, mal
paylaşımı, velayet gibi boşanmaya bağlı unsurlarda anlaşmaya vardıkları dava
türüdür. Anlaşmalı boşanma davasının en önemli unsuru anlaşmalı boşanma protokolü
olup mahkeme tarafların hazırladığı anlaşmalı boşanma protokolünü esas alarak
boşanma kararı vermektedir.
Anlaşmalı boşanma davasının şartları Türk Medeni Kanunu’nun 166.maddesinin 3.
fıkrasında yer almaktadır. Bu şartlar şunlardır :
a) Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması
b) Eşlerin birlikte mahkemeye başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul
etmesi
c) Hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat
getirmesi
d) Tarafların boşanmanın malî sonuçları ve çocukların durumu ile ilgili olarak bir
düzenleme üzerinde anlaşmaları ve hakimin de düzenlemeyi uygun bulması
YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME
Boşanma davalarında görevli mahkeme, aile mahkemesidir.
4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 168. hükmü gereği boşanma davalarında yetkili
mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi veya davadan önce son defa 6 ay
birlikte oturulan yer mahkemesidir.
Anlaşmalı boşanma davası ise herhangi bir adliyedeki aile mahkemesinde
açılabilmektedir. Yetkili mahkemenin belirlenmesi açısından tarafların ikametgahının
bir önemi bulunmamaktadır.
BOŞANMA DAVASININ SONUÇLARI
Boşanma Davasında Velayet
Mahkeme, boşanma davası sonucunda velayetin hakkının kullanımının kime verileceği
hakkında her somut olaya göre ayrı bir değerlendirme yapmaktadır. Mahkemenin her
somut olaya göre değerlendirme yapmasının sebebi, çocuğun gelişimi, bakımı ve
eğitimi konusunda çocuğun üstün yararının gözetilmesi hususundan
kaynaklanmaktadır.
Hâkim, velayete ilişkin karar verirken, öncelikli olarak çocuğun üstün yararını
gözetmektedir.
0-3 yaş arasındaki çocukların, anne ile olan bağları çok sıkı olduğundan, bu yaş
aralığındaki çocukların annenin bakım ve sevgisine muhtaç olduğu kabul edilmektedir.
Bu sebepten dolayı, bu yaş aralığındaki çocukların velayeti genellikle anneye
verilmektedir. Yargıtay kararları da bu doğrultudadır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından verilen karar doğrultusunda, ilk derece
mahkemelerinde 8 yaş ve üstü çocukların velayetinin kimde olacağı hususunda karar
verilirken, ilk olarak çocuğun isteği sorulmalıdır. Bu aşamada çocuk, herhangi bir karar
veremez ise mahkeme, anne ve babadan kimin çocuğa daha faydalı olacağı hususunu
gözetmektedir.
Boşanma Davasında Nafaka
Taraflar boşanma davasıyla birlikte nafaka talep edebilirler. Tarafların boşanma
davasında isteyebilecekleri nafakalar tedbir nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk
nafakasıdır. TMK md. 169 gereğince “Boşanma veya ayrılık davası açılınca hakim,
davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin
mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri
re’sen alır.” hükmü gereğince tedbir nafakasına ilişkin hususlar hakim tarafından re’sen
dikkate alınacaktır. Ancak bu durum tarafların da boşanma süresince tedbir nafakası
istemelerine engel teşkil etmemektedir. Tedbir nafakası, geçici nitelikte olup taraflar
hem kendileri hem de müşterek çocukları için talep edebilmektedir. Ayrıca talep eden
tarafın kusursuz olmasına gerek yoktur.
İştirak nafakası, boşanma davası sonucunda çocuğun velayeti kendisinde olmayan
eş aleyhine çocuğun giderlerine katılmasını sağlamak üzere hükmedilen ve çocuk
ergin oluncaya kadar devam eden nafakadır. Bu nafaka türünde eşlerin kusur
durumunun bir önemi yoktur.
Yoksulluk nafakası, Türk Medeni Kanunu’nun 175. maddesinde: “Boşanma
yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için
diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka
yükümlüsünün kusuru aranmaz.” şeklinde düzenlenmiştir. Yoksulluk nafakasının
şartları :
 Yoksulluk Nafakası Talebinde Bulunmak
Hakim yoksulluk nafakasına re’sen karar veremez, mutlaka yoksulluk nafakasını
isteyen taraf talepte bulunmalıdır.
 Yoksulluk Nafakası Talep Edenin Ağır Kusurlu Olmaması
Yoksulluk nafakası talebinin diğer bir şartı ise, talep edenin kusursuz ya da daha az
kusurlu olmasıdır Nafaka ödeyecek olan eşin kusuru aranmaz, kusursuz da olsa
yoksulluk nafakası ödemeye hükmedilebilmektedir. Fakat nafaka almak isteyen eş;
ağır kusurlu olmamalıdır. Diğer eşten daha az kusurlu ya da eşit kusurlu olmalıdır.
 Nafaka Talep Eden Eşin Boşanma Yüzünden Yoksulluğa Düşecek Olmaması
Maddede geçen “yoksulluğa düşecek” kavramından ne anlaşılması gerektiği
konusunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Yargıtay kararlarına göre; zorunlu
ve gerekli ihtiyaçlarını minimum düzeyde karşılayamayan kişi yoksul olarak kabul
edilmelidir. Bu ihtiyaçların kapsamına yalnızca yeme, içme ve barınma gibi unsurlar
girmemektedir. Ayrıca kültür, ulaşım, sağlık ve eğitim gibi ihtiyaçlar da bu kapsamdadır
Boşanma Davasında Maddi ve Manevi Tazminat
Türk Medeni Kanunu’nun 174/1. Maddesi “Mevcut veya beklenen menfaatleri
boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan
uygun bir maddi tazminat isteyebilir.” “Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik
hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun
miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.” hükmü gereğince tarafların birbirinden maddi
ve manevi tazminat talep etme hakkı vardır. Taraflar eğer boşanma davasıyla birlikte
maddi ve manevi tazminat talep etmemişlerse boşanma davasının kesinleşmesinden
sonra da talep edilmesi mümkündür. Ancak TMK gereğince “Evliliğin boşanma
sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin
üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” denilmektedir. Bu sebeple boşanma
davasının kesinleşmesinden sonra 1 yıl içerisinde bu davaların açılması
gerekmektedir.

Ziyaretçi Yorumları - 8 Yorum
  1. Gizem Kara dedi ki:

    Eşimle anlaşamadığımızdan çekişmeli boşanma olacak acaba çok uzun sürer mi dava?

    1. alpserhukuk dedi ki:

      ortalama 3 yıl sürmektedir.

  2. NAFİYE AYDIN dedi ki:

    Gidecek yerim olmadığından eşimle aynı evde yaşarken bosanabilirmiyim

    1. alpserhukuk dedi ki:

      elbette. boşanma adrese bağlı değildir.

Bir Yorum Yazın

Hemen Ara