İFTİRA SUÇU

İFTİRA SUÇU (TCK MADDE 267)

İftira suçu; Türk Ceza Kanununun 267 maddesinde ve devamında “Adliyeye Karşı Suçlar” ana başlığı altında düzenlenmiştir. İftira suçuyla ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir:

TCK MADDE 267

(1) Yetkili makamlara ihbar veya şikâyette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır.

(3) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(4) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.

(5) Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına; (…) hükmolunur.

(6) Mağdurun mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, beşinci fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.

(7) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 17/11/2011 tarihli ve E.: 2010/115, K.: 2011/154 sayılı Kararı ile.)

(8) İftira suçundan dolayı dava zamanaşımı, mağdurun fiili işlemediğinin sabit olduğu tarihten başlar.

(9) Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı verilen mahkûmiyet kararı, aynı veya eşdeğerde basın ve yayın organıyla ilan olunur. İlan masrafı, hükümlüden tahsil edilir.

Bu suç tipi bireyin onur ve şerefini koruyup güvence altına aldığı gibi aynı zamanda adliyeyi de hukuksal olarak korumaktadır.

İFTİRA SUÇUNUN MAĞDURU KİMDİR?

İftira suçunun mağduru kadın ve erkek ayrımı gözetilmeksizin herkes olabilir. İftira suçunda kişinin ismi açıkça belirtilmese bile, yapılacak bir araştırma sonucunda kimliğinin belirlenebilir olması gerekmektedir. Failin, suçun faili olarak bir başkasını göstermesi gerekir. Eğer fail olarak kendisini göstermiş ise bu durumda iftira değil, suç üstlenme suçu oluşur.

İFTİRA SUÇU ŞİKÂYETE TABİ BİR SUÇ MUDUR?

İftira suçu şikâyete tabi bir suç değildir. Soruşturma ve kovuşturması ilgili makamlarca resen yapılmaktadır. İftiraya uğrayan kişi şikâyetçi olmasa bile, olayı öğrenen yetkili makamlar resen harekete geçer. Çünkü iftira suçunda sadece bireyler değil; aynı zamanda adliye de korunmaktadır.

İFTİRA SUÇUNA TEŞEBBÜS MÜMKÜN MÜDÜR?

İftira suçunda, icra hareketleri bölünebilir nitelikte olduğu takdirde teşebbüsün oluşması mümkündür.

SUÇUN BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI SURETİYLE İŞLENMESİ

TCK MADDE 268

Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması

(1) İşlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır.

Kanunda açıkça görüldüğü üzere bir kişinin kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek için başkasına ait bir kimliği veya kimlik bilgilerini kullanmasını iftira suçu olarak kabul etmiştir.

SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ

İftira suçunun nitelikli yani ağırlaştırılmış halleri TCK 267/2 ve devamında sayılmıştır. İftira suçunun:

-Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır. (TCK 267/2)

– Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. (TCK 267/3)

– Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına; (…) hükmolunur. (TCK 267/5)

– Mağdurun mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, beşinci fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır. (TCK 267/6)

Yukarıda belirtilen durumlar söz konusu olduğunda verilecek ceza kanunda açıkça belirtildiği ölçüde arttırılmaktadır.