FATURADA İSPAT NASIL OLUR ?
FATURADA İSPAT NASIL OLUR ?
FATURADA İSPAT NASIL OLUR ? Alıcı tarafından alınan faturaya 8 gün içerisinde itiraz edilmediği takdirde fatura taraflar arasında kabul edilmiş olur ve böylece satıcı faturada yer alan bedelin alıcı tarafından kendisine ödenmesini talep edebilir. Faturanın ispatı burada devreye girer. Zira satıcı, alıcı tarafça itiraz edilmeyen faturayla sattığı malın parasını kendisine ödenmesi konusunda faturayı ispat aracı olarak kullanabilir.
Eğer alıcı faturayı tebliğ aldığı tarihten itibaren 8 gün içerisinde fatura bilgilerine itiraz ederse o halde faturanın ispat aracı olarak kullanılması mümkün olmaz.
Faturaya İtiraz Nedir?
Peki, faturaya itiraz nedir? Fatura düzenlendikten sonra alıcıya ulaştırılır. Alıcı faturayı almasından itibaren faturada yer alan bilgilere veya faturanın kendisine 8 gün içerisinde itiraz etme hakkı vardır. Eğer itiraz etmez ise faturayı kabul etmiş sayılır.
Ayrıca faturaya itiraz etme süresinin başlangıcı açısından faturanın tebliğ edilmesi konusu da önem arz eder. Faturaya itiraz süresi alıcıya tebliğ edilmesiyle başladığından dolayı tebliğ edildiği tarihi gösterecek şekilde gerçekleşmesi gerekir. Bu sebeple alıcının tebliğ aldığı tarihi görebilecek şekilde faturanın gönderilmesi beklenir. Örneğin noter aracılığıyla, kargo yoluyla, iadeli taahhütlü veya güvenli elektronik imza ile e-posta şekilde gönderilmesi daha doğru olacaktır.
Faturayı alan kişinin tacir olup olmadığına bakılmaksızın faturaya her türlü itiraz etme hakkı vardır. Faturaya itiraz hakkı sadece tacirlere verilen bir hak olmayıp ticari ilişkiler içerisinde olan her kişiye tanınmış bir haktır. Kanunda tacir olması beklenen tek kişi faturayı gönderendir. Faturayı alan kişinin tacir olma zorunluluğu yoktur.
Fatura belirttiğimiz gibi malı satın alan ve malı satan kişiler arasında ticari ilişkisi ispatlayan bir belge niteliğindedir. İçeriğinde malın satış bedeli veya verilmiş hizmetin durumu, malın ölçüleri, şekli gibi bilgileri içeren ve ayrıca bunları ispatlayabilecek nitelikte bir belgedir. Dolayısıyla faturayı alan kişi 8 gün içerisinde faturanın kendisine veya içerdiği bilgilere itiraz ederse o halde satıcı, faturanın aralarındaki ticari sözleşmedeki koşullara göre düzenlendiğini ispat etme yükümlülüğü altına girer.
Faturaya 8 gün içerisinde itiraz edilmediği takdirde faturanın kendisi ve içeriği kabul edilmiş sayılacaktır. Ancak bu durum faturanın gerçekten taraflar arasındaki ticari sözleşmeye uygun şekilde düzenlendiğine dair kesin nitelik taşımaz. Yani alıcı faturaya itiraz etmediği için faturanın gerçekten sözleşmeye uygun düzenlendiğini söyleyemeyiz. Faturaya itiraz edilmemesi sadece faturayı düzenleyen kişinin faturayı ispat etme yükünden kurtarır. Aksi halde mahkemeye gidildiğinde faturaya alıcı tarafından itiraz edilmemiş olsa dahi mahkemece faturanın sözleşmeye uygun düzenlenip düzenlenmediği re’sen araştırılacaktır. Mahkeme tarafından faturanın doğru düzenlenmesi hususu ticari defterlerle, tarafların ileri sürdüğü ve yazılı deliller ile araştırılır.
Faturaya itiraz için herhangi bir şekil şartı düzenlenmemiştir. Alıcı tarafça sözlü olarak dahi faturaya itiraz edilebilir. Ancak iki taraf tacir ise tacirlere özgü düzenlenen şekil şartlarına uymak zorundadırlar. Tarafların tacir olmaları durumunda hem faturanın gönderilmesi hem de faturaya itirazın yapılabilmesi için noter aracılığıyla, iadeli taahhütlü mektupla, telgraf ya da güvenli elektronik imza ile gönderilmesi gerekir.
Faturaya dair bir konu daha vardır ki o da fatura alacağının nasıl tahsil edilebileceğidir. Ayrıca, faturada düzenlenen bedel ödenmediği takdirde elinde fatura olan alacaklının ne yapabileceği konusu da önemlidir.
Faturada Yer Alan Alacaklar Nasıl Tahsil Edilir?
Ayrıca, faturada düzenlenen bedeller ödenmediği takdirde alacaklının başvurabileceği yol elbette vardır. Bu yol ilamsız icra takibi başlatma yoludur.
Ödenmeyen bedel için fatura ispat aracı olarak kullanılır ve ilamsız icra takibi başlatılabilir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi fatura aynı zamanda taraflar arasındaki ticari ilişkinin ispatı niteliğindedir. Dolayısıyla faturada düzenlenen bedel ödenmediği takdirde faturayı delil olarak gösterilerek ilamsız icra yoluna başvurulabilir.
İlamsız icra ile borcunu ödemeyen kişi adına icra takibi başlatılır. İlamsız icralarda aleyhine icra takibi başlatılan borçlu, borcuna itiraz edebilir. Borcuna itiraz ettiği takdirde ilamsız icra takibi durur. Bu durumda da alacaklı itirazın iptali davası açma hakkına sahiptir. Alacaklı tarafça açılan itirazın iptali davasında da alacağını ispat etmek için yazılı belgeler ve fatura kullanılarak ispatlanmaya çalışılır. Alacaklı mahkemede alacağını ispat edebilir ise mahkemeden alacağı ilam niteliğindeki belge ile icra takibine kaldığı yerden devam edebilir. İlamsız takibe haciz işlemleriyle devam eder ve alacağını tahsil etmeye çalışır.
Eğer borçlu ilamsız icra takibine itiraz etmez ise takip kesinleşir ve haciz işlemi başlatılabilir. Haciz işlemleri ile borçlu üzerine kayıtlı malların el konulması istenir ve daha sonra da satılması için satış işlemlerinin yapılması gerekir.
