İcra teşkilâtının en önemli süjesi olan icra daireleri, İcra ve İflâs Kanununu birinci derecede uygulamakla görevli olmaktadır. Bu yetkinin denetimi açısından icra ve iflas kanunu ile kanuna uygun olmayan işlemlerin denetlenerek aksi hallerde şikayet yoluna başvurma olanağı getirilmiştir.
Böylece icra dairesi, görevini yaparken kanunu yanlış uygular, kanunun tanıdığı takdir yetkisini somut duruma uygun kullanmaz ve bir hakkı yerine getirmez veya hakkın yerine getirilmesini nedensiz şekilde sürüncemede bırakır ise, usulsüz hareket etmiş olacaktadır. İcra müdürlüğünün bu usulsüz işlemlerine karşı, işlemden zarar gören ilgili kişiler, icra mahkemesinde şikayet yoluna başvurabilmektedir.
İcra Memur Muamelesini Şikayet Nedenleri
1.İşlemin Kanuna Aykırı Olması
Bir kanun hükmü hiç uygulanmadığında ya da yanlış uygulandığında kanuna aykırılık söz konusu olmaktadır. Burada işlemin kanuna aykırı olmasından İcra ve İflas Kanunu’na, diğer tüm kanunlara ve yönetmeliklere aykırılığın anlaşılması gerekmektedir.
2.İşlemin Olaya Uygun Olmaması
İşlemin olaya uygun olmaması, kanunun icra müdürüne takdir yetkisi verdiği hallerde söz konusu olmaktadır. İcra ve İflas Kanunu m. 55, 82, 83, 85 ve 87 icra müdürüne takdir yetkisi verilen hallere örnek gösterilebilir.
3.Bir Hakkın Yerine Getirilmemesi
İcra müdürü görevi olan bir işi yapmayı reddeder ise hakkın yerine getirilmemesi söz konusudur. İcra müdürünün bir işlemi yanlış yapması halinde hakkın yerine getirilmemesi değil, işlemin kanuna aykırılığı ya da olaya uygun olmaması nedeniyle şikayet yoluna gidilmelidir.
4. Bir Hakkın Nedensiz Yere Sürüncemede Bırakılması
İcra müdürünün re’sen ya da talep üzerine yapmak zorunda olduğu bir işlemi makul (ya da kanunî) sürede haklı bir neden olmaksızın yapmaması halinde hakkın nedensiz yere sürüncemede bırakılmasından söz edilir.
İcra Memur Muamelesini Şikayetin Tarafları
İcra memur muamelesini şikayette; şikayet eden ve şikayet olunan olmak üzere iki taraf vardır.
1.Şikayet Eden: İcra müdürlüğünün işlemi nedeniyle zarar gördüğünü düşünen her ilgili kişi, o işleme karşı şikayet yoluna başvurabilir. Ancak icra müdürlüğünün işleminin iptal edilmesinde ya da düzeltilmesinde hukukî yararın varlığından söz edebilmek için müdürlüğün o işleminin, kişinin kendi hukukî durumuna ilişkin olması ve kişinin işlem nedeniyle zararının olması gerekir.
Şikayete konu işlemi tesis eden icra müdürlüğünün kendi işlemine karşı şikayet yoluna gitme hakkı bulunmamaktadır. Ancak icra müdürlüğü tesis ettiği işlemin sonradan yanlış olduğunu düşünür ise şikayet süresi içinde işlemini re’sen değiştirebilir ya da iptal edebilir. Ancak şikayet süresi geçtikten sonra işlem kesinleştiğinden müdürlüğün kararından dönmesi mümkün değildir.
2.Şikayet Olunan: Şikayet olunan, işlemi yapan icra veya iflas dairesidir. Ancak şikayet yolunda işlemin karşı tarafı da gösterilmektedir. Örneğin, haczedilen bir malın haczedilemez olduğunu iddia eden borçlu, şikayeti icra dairesine ve alacaklıya karşı yapmaktadır
Şikayet Usulü Ve Süresi
Şikayet yoluna taraflardan alacaklı, borçlu veya vekilleri başvurabilecektir. Şikayet mercii ilgili icra müdürlüğünün bağlı olduğu İcra Mahkemeleridir, bu nedenle ivedi işlerden sayılır. İvedi işlerden sayılmasından ötürü adli tatilde de süreler işlemeye devam edecektir.
Şikayet süresi ise 7 gündür. Bu süre, şikayet konusu işlem tebliğ ediliyorsa tebliğ tarihinden itibaren; tebliğ edilmiyorsa öğrenildiği tarihten itibaren başlar. Ancak şikayet konusu bir hakkın yerine getirilmemesi, sebepsiz sürüncemede bırakılması veya yapılan işlemin kamu düzenine aykırı olması halinde şikayet süreye bağlı değildir.
