Kıdem tazminatı işçinin emek ve mesaisi ile işyerine yapmış olduğu katkının bir karşılığı olarak ödenmektedir. 1475 Sayılı İş Kanunun 14. maddesi ile kıdem tazminatının hangi koşullarda alınabileceği belirlenmiş olup, askerlik nedeniyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatına hak kazanacağı hüküm altına alınmıştır.
Zorunlu Askerlik Görevi Nedeniyle İşten Ayrılmak
Zorunlu yani muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı ödenmek zorundadır. Aksi bir durumda kıdem tazminatı alacağının tahsili amacıyla işçi yasal yollara başvurulabilecektir. Bu durumda işçinin ihbar tazminatına ve işsizlik maaşına hak kazanmaz. Zorunlu askerlik görevini tamamladıktan sonra yeniden eski işine başlamak isteyen işçinin işverene askerden geri döndükten sonra 2 ay içerisinde yazılı başvuru yapması gerekir. Yazılı başvurunun ardından işçi işe başlatılmazsa 3 aylık ücreti kadar tazminat ödenmesi gerekir. İşveren ödeme yapmaz ise yasal yollara başvurulabilir.
Bedelli Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçinin Durumu
03.08.2018 tarihinde yapılan bedelli askerlik düzenlemesinin de yer aldığı Askerlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de (KHK) Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uyarınca bedelli askerlik temel eğitimi esnasında işçilerin ücretsiz izinli olacakları yönünde bir düzenleme yapılmıştı.
Ancak Asker Alma Kanunu’nda yapılan düzenlemeler ve değişiklikler ile bedelli askerlik kalıcı oldu. KHK ile getirilen bedelli askerlik düzenlemesinde bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan işçinin 21 gün süresince ücretsiz izinde olacağı düzenlenmişken kanun değişikliği ile 1 ay olan temel eğitim süresinin tamamlanmasını ön gören bedelli askerlik süresine ilişkin ücretsiz izinle ilgili bir belirleme yapılmamıştır. Bu durumda süresi 28 gün olarak belirlenen bedelli askerlik için işten ayrılan kişi muvazzaf askerlik görevini ifa etmiş sayılacağından işten bu nedenle ayrılması halinde 1 yıllık hizmet süresini doldurmuşsa kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Bu yönde verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararları ile de bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan işçilerin de kıdem tazminatına hak kazanacağı hususu uygulamada da kesinlik kazanmıştır. Bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan işçi de yine zorunlu askerlik nedeniyle ayrılma durumu gibi ihbar tazminatına hak kazanmaz. Ayrıca işsizlik maaşı için başvuru yapması halinde de askerlikte geçen süre zarfında işsizlik maaşı alamasa da askerlik dönüşü iş bulamaması halinde işsizlik maaşı almak için İşkur’a başvuru yapabilir. Buna karşılık kıdem tazminatının ödenmesi gerekecektir.
