İşçinin Ara Dinlenme Hakkı

Ara dinlenme (mola) hakkı işçinin yaptığı işe ara vererek dinlenmesini ve bunun sonucunda işini daha iyi yapmasını sağlayan hukuki bir haktır. Mola hakkı, işçinin çalışma süresi içerisinde kullanılır. İşçinin mola hakkı İş Kanunu’nun 68. Maddesinde ara dinlenmesi başlığı altında düzenlenmiştir.

Ara Dinlenme Süreleri

Ara dinlenme süreleri, iş yerinde belirlenen günlük çalışma sürelerine göre değişiklik gösterir. Kanunda belirtilen çalışma sürelerine göre ara dinlenme süreleri şöyledir:

• Bir iş yerinde 4 saat ya da daha kısa süreli işler için uygulanan ara dinlenme süresi 15 dakika,
• Bir iş yerinde 4 saatten 7,5 saate kadar olan işler için uygulanan ara dinlenme süresi 30 dakika,
• Bir iş yerinde 7,5 saatten fazla olan işler için uygulanan ara dinlenme süresi ise 1 saattir.

Bu süreler uygulanması gereken en az sürelerdir. İşveren, işçiye bu sürelerden daha az ara dinlenme süresi hakkı tanıyamaz.

Mola hakkı, işçiye aralıksız olarak verilmesi gereken bir haktır. Ancak bu süreler, iklim, mevsim, o yerdeki gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutularak sözleşmeler ile aralı olarak kullandırılabilir. Eğer ara dinlenme süresi parçalara bölünerek kullanılacaksa bunun sözleşmede belirtilmesi gerekir.

Ara Dinlenme Süreleri Azaltılabilir Mi?

Ara dinlenme süreleri azaltılamaz. Ara dinlenme sürelerine ilişkin olan düzenleme nispi emredici (buyurucu) niteliktedir ve ara dinlenmelerinin alt sınırını belirtir. Bu nedenle iş akitleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ara dinlenme süreleri azaltılamaz. Tarafların sözleşmelerle dahi bu sürelerin altında ara dinlenmesi kabul etmeleri geçersizdir

Ara Dinlenme Süresi İçin İşçiye Ücret Ödenmesi Gerekir Mi?

İşçi ara dinlenme süresi içerisinde tamamen serbesttir. Bu süreyi işyeri içinde ya da dışında geçirebilir. İşçinin ara dinlenme süresini işyerinde geçirmesi ve bu süre içerisinde çalışmaya devam etmesi durumunda ara dinlenmesi verilmemiş sayılır. Ancak işçi işyerinde kalsa bile, ara dinlenme süresini serbestçe kullanabilir, bu süre içerisinde çalışmaya zorlanamaz.

Ara dinlenmesi için ücret ödenmesi gerekmez. Ancak bu süre işçiye dinlenme zamanı olarak tanınmamışsa, işçinin normal ücretinin ödenmesi gerekir. Bu sürenin haftalık 45 saati aşan kısmını oluşturması halinde ise zamlı ücret ödenmelidir.

İşçinin Mola Hakkının Kullandırılmaması Durumunda Hakları Nelerdir?

İşçinin mola hakkının kullandırılmaması durumunda haklı nedenle fesih hakkı doğmaktadır. Ayrıca Yargıtay, ara dinlenme sürelerinde çalıştırılan veya bu sürelerde işverenin emir ve talimatları altında bulunan, her an işverenin vereceği işi bekleyen işçinin geçirdiği bu süreyi, çalışma süresinden kabul etmekte ve işçi bu durumda o sürenin de ücretine hak kazanmakta; o hafta çalıştığı sürelerle ara dinlenme sürelerini de toplayarak 45 saatin üzerinde kalıyorsa ayrıca fazla çalışma ücretine hak kazanacağını kabul etmektedir.