LİMİTED ŞİRKETTE ORTAKLIKTAN ÇIKMA
Çıkma, ortağın iradi olarak ortaklıkla arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdirmesidir.
TTK’da 3 tür çıkma hali düzenlenmiştir. Bunlar; esas sözleşmede öngörülen sebebe
dayanarak çıkma, haklı sebebe dayanarak çıkma ve çıkmaya katılmadır.
1-Esas Sözleşmede Öngörülen Sebebe Dayanarak Çıkma
TTK m.638/1’e göre şirket sözleşmelerinde ortaklara ortaklıktan çıkma hakkı tanınabilir
ve bu hakkın kullanılması belirli şartlara bağlanabilir. Bu halde ortak, şirkete çıkma
beyanında bulunur. Bu irade yenilik doğurucu nitelikte olup kural olarak şekle tabi
değildir.
2-Haklı Sebebe Dayanarak Çıkma
TTK m.638/2’ye göre her ortak, haklı sebeplerin varlığında şirketten çıkmasına karar
verilmesi için dava açabilecektir. Mahkeme istem üzerine dava süresince davacının
ortaklıktan doğan hak ve borçlarından bir kısmının veya tamamının doldurulmasına ya
da davacı ortağın durumunun teminat altına alınması amacıyla diğer önlemlere karar
verebilecektir. Ortaklık ilişkisini çekilmez hale getiren ve dürüstlük kurallarına göre
ortak açısından bu ilişkinin sürdürülmesinin kendisinden istenemeyeceği nedenler
haklı neden olarak sayılabilir. Haklı sebebin varlığına hakim somut olayı
değerlendirerek karar vermektedir.
3-Çıkmaya Katılma
Çıkmaya katılma TTK m.639’da düzenlenmiştir. Buna göre bir ortağın çıkma iradesini
ortaklığa yöneltmesi veya haklı sebeple çıkma davası açması halinde bu durum
ortaklık müdürlerince diğer ortaklara bildirilir. Bu bildirimi alan ortak 1 ay içerisinde
şirket sözleşmesinde yer alan sebebin kendisi açısından da düşünüyor ve çıkmak
istiyorsa bu hususu aynı şekilde müdürlere bildirerek veya haklı sebeple çıkma davası
yoluyla çıkma talep edilmişse bu davaya katılarak şirketten ayrılabilecektir.
LİMİTED ŞİRKETTE ORTAKLIKTAN ÇIKARILMA
Ortaklıktan çıkarılma, bir ortağın kendi isteği dışında ortaklıktan ayrılmasının
sağlanmasıdır. Limited şirket ortaklıktan çıkarılma iki halde mümkündür. Bunlar;
sözleşmede öngörülen sebeplerden birinin varlığı halinde ortaklık kararıyla çıkarılma
ve haklı sebebin varlığı halinde mahkeme kararı ile çıkarılmadır.
- Esas Sözleşmede Öngörülen Nedenlere Dayanarak Ortaklıktan Çıkarılma
Bir ortağın limited şirket esas sözleşmesinde öngörülen nedenlere dayanarak
ortaklıktan çıkarılması için şirketin öncelikle bir genel kurul kararı alması
gerekmektedir. Şirket, temsil edilen oyların en az üçte ikisinin bu yöndeki oyu
ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada
bulunmasıyla alacağı genel kurul kararı doğrultusunda, ortağın şirketten
çıkarılmasını sağlayabilecektir. Genel kurul kararının alınmasını takiben limited
şirket, ilgili ortağın ortaklıktan çıkarılması için şirket merkezinin bulunduğu
yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurulmalıdır. Limited şirket esas
sözleşmesinde belirtilen bir hükme dayanarak ortaklıktan çıkartılan ortağın
aleyhine alınan genel kurul kararına ilişkin başvuracağı hukuki yol, söz edilen
ortağın, ilgili genel kurul kararının noter aracılığıyla kendisine bildirilmesinden
itibaren üç ay içinde, şirketin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde genel
kurul kararının iptalini talep etmesidir. - Haklı Nedene Dayanılarak Ortaklıktan Çıkarılma
Haklı nedenle ortaklıktan çıkartma için limited şirket tarafından mahkemeye
başvurulmasından önce, limited şirket genel kurulunun bu kapsamında bir genel
kurul kararı alması gerekmektedir. . Şirket genel kurulu kararı, ortaklıktan
çıkarma davasının ön şartıdır. Genel kurul kararı olmadan açılan şirketten
çıkarma davası, usulden reddedilir. İlgili genel kurul kararının alınması için
gerekli nisap, genel kurulda temsil edilen oyların en az üçte ikisinin ve oy hakkı
bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunmasıdır.
TTK m.245’e göre, bir ortağın, ortaklık yönetim işlerinde veya hesaplarının
çıkarılmasında ortaklığa ihanet etmiş olması, kendisine düşen asli görev ve
borçları yerine getirmemiş olması bir ortağın kişisel menfaatleri uğruna şirketin
ticaret unvanını veya mallarını kötüye kullanması, uğradığı sürekli bir hastalık
veya diğer bir sebepten dolayı üstüne aldığı ortağın işlerini yapmak için gerekli
olan yeteneği ve ehliyetini kaybetmesi durumu, sınırlı olarak sayılmayan,
başlıca haklı neden halleridir.
