Evlat edinme, bir bireyin veya çiftin kendilerine kan bağıyla bağlı olmayan bir diğer bireyin belirli sorumluluklar çerçevesinde bakımını üstlenmesi ve onu yapay soybağına katmasıdır. Bu işlemin iki ana amacı vardır, birincisi korunmaya muhtaç çocukların, evlat edinilerek aile hayatına girmeleri ve bakımlarının üstlenilmesidir. Amaçlardan ikincisi ise evlat edinen tarafın çocuk özlemini ortadan kaldırarak anne veya baba olmalarını sağlamaktır.
Küçüklerin evlat edinilmesi ve erginlerin evlat edinilmesi farklı kurallara bağlıdır.
1.Küçüklerin Evlat Edinilmesinin Şartları
- Küçük, evlat edinen tarafından 1 yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olmalıdır.
- Evlat edinmede, evlat edinilen küçüğün yararının bulunulması gerekir.
- Evlat edinenin, diğer çocuklarının yararlarını hakkaniyete aykırı biçimde zedelememesi gerekir.
- Evlat edinen ile evlat edinilen arasında en az 18 yaş farkı olmalıdır.
- Evlat edinilen küçük ayırt etme gücüne sahip ise evlat edinmeye rıza göstermesi gerekir.
- Evlat edinilen küçük vesayet altında ise ayırt etme gücüne sahip olup olmadığına bakılmaksızın vesayet dairelerinin izniyle evlât edinilebilir.
Eşlerin Birlikte Evlât Edinmesi İçin Şartlar
Eşlerin birlikte evlât edinebilmeleri için alternatif iki şart aranmaktadır. Bunlar, eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş olmaları gerekir (TMK. m. 306/II). Birlikte evlât edinme için bu iki şarttan sadece birinin bulunması yeterlidir
Evli Olmayan Kişilerin Evlat Edinebilmesi İçin Şartlar
Evli olmayan kişiler eğer 30 yaşını doldurmuş iseler tek başına evlat edinebilirler. Otuz yaşını doldurmuş olan eş, diğer eşin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksunluğu veya iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi ya da mahkeme kararıyla iki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olması yüzünden birlikte evlât edinmesinin mümkün olmadığını ispat etmesi hâlinde, tek başına evlât edinebilir.
2.Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesinin Şartları
- Evlat edinilenin ergin veya kısıtlı olması gerekir.
- Evlat edinenin altsoyunun açık muvafakatinin bulunması gerekir.
- Bedensel veya zihinsel engeli sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç ve evlât edinen tarafından en az beş yıldan beri bakılıp gözetilmiş olması gerekir.
- Evlât edinen tarafından, küçükken en az beş yıl süreyle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş olması gerekir.
- Diğer haklı sebepler mevcut ve evlât edinilen, en az beş yıldan beri evlât edinen ile aile hâlinde birlikte yaşaması gerekir.
- Evli bir kimse ancak eşinin rızasıyla evlât edinilebilir.
