Vergi Kaçakçılığı Suçu (VUK 359)
Vergi kaçakçılığı suçu, vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma/ibraz mecburiyeti bulunan defter ve kayıtların, fatura veya diğer belgelerin hukuka aykırı olarak düzenlenmesi, kullanılması, tahrif edilmesi, yok edilmesi; bu evrak ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapılması ile meydana gelen vergi suçlarındandır (Vergi Usul Kanunu md.359). Uygulamada vergi kaçakçılığı suçları arasında en çok rastlanılan suç tipi sahte fatura düzenleme veya kullanma (naylon fatura) suçudur.
Vergi Kaçakçılığı Suçunu Oluşturan Haller
Vergi kaçakçılığı suçu Vuk 359 tek bir şekilde değil birkaç farklı fiil ve durumun gerçekleşmesi ile tezahür eder. Bu suç ve durumlar şu şekilde ifade edilmiştir:
Defter, Kayıt ve Belgelerin Tahrif Edilmesi: Vergilemeye dair bilgiler içeren, saklanması ve gerektiğinde ibraz edilmesi zorunlu kılınan defterdeki yazıların tahrif edilmesi yani silinmesi veya rakamların karalanması suretiyle vergi matrahının belirlenmesini güç ya da imkansız hale getirmek, vergi kaçakçılığı suçu kapsamında değerlendirilir.
Defter, Kayıt ve Belgeleri Saklama: Vergi incelemesi sürecinde noterce onaylanmış vergiye dair bilgilerin mevcut olduğu kayıtlar ya da herhangi bir biçimde varlığını belirlenen defter ve belgelerin ilgili kişilere ibraz edilmemesi halinde ve söz konusu belge, kayıt ve defterlerin saklanması durumunda vergi kaçakçılığı suçu oluşur.
Yanıltıcı Belge Düzenleme ve İşlem Yapma: Vergiye dair durumların belgelenmesi esnasında doğru bilgilerin değiştirilerek farklı bilgiler eklenmesi ve değiştirilen belgelerin kullanılması da vergi kaçakçılığı suçu kapsamında değerlendirilir.
Muhasebe Hileleri: Genellikle gayri yasal işlemler yapılırken söz konusu yasa dışı faaliyetleri saklamak gayesiyle muhasebe hilelerine başvurulur. Gerçek matrahın belirlenmesine mani olmak suretiyle düşük vergi ödemek maksadıyla yapılan muhasebe hileleri, vergi kaçakçılığı suçuna konu teşkil eder.
Gerçeği Aykırı Hesap Açma: Gerçekte var olmayan kimseler üzerine hesap açmak vergi kaçakçılığı suçunun meydana gelmesini sağlar.
Çift Defter Tutmak: Vergi kayıtlarını konu alan defter tutmak bazı durumlarda zaruri bazı durumlarda da gereklidir. Fakat yasaca ifade edilen haller haricinde ticari hesap ve işlemlerin kaydedildiği bir başka defterin tutulması, çift defter tutmak başlığı altında değerlendirilen ve vergi kaçakçılığı suçuna sebebiyet veren bir başka durumdur.
Defter Belge ve Kayıtlarda Sahtecilik: Vergilendirmeye ilişkin bilgilerin kaydedildiği defter, belge ya da kayıtların imha edilmesi, imha edilen sayfaların farklı sayfalar ile değiştirilmesi de vergi kaçakçılığı suçu kapsamında değerlendirilmektedir.
Vergi Kaçakçılığı Suçunda Uzlaşma
Vergi kaçakçılığı suçu uzlaşmaya tabi suçlardan değildir. Bu sebeple vergi kaçakçılığı suçlarında uzlaşma yapılamamaktadır.
Vergi Kaçakçılığı Suçunda Şikayet
Vergi kaçakçılığı suçu şikayete tabi suçlardan değildir. Bu suç sebebiyle re’sen soruşturma ve kovuşturma yapılır.
VUK 359 Vergi Kaçakçılığı Suçunda Zamanaşımı Süresi
Vergi kaçakçılığı suçlarında uygulanacak zamanaşımı süresi için Türk Ceza kanununda belirlenen genel zamanaşımı süreleri geçerlidir. Yani uygulanacak zamanaşımı süresi 8 yıldır.
