Yaş düzeltme davası, kişinin kimlik yaşının gerçek yaşından farklı olduğu durumlarda söz konusu olmaktadır ve esasen niteliği itibariyle bir çeşit nüfus kaydının düzeltilmesi davasıdır.
Uygulamada yaş düzeltme davasına genellikle evlilik, askerlik, eğitim, emeklilik gibi nedenlerle başvurulmaktadır. Yaşın düzeltilmesinin kesinleşmiş mahkeme kararı olmadıkça değiştirilmesi mümkün değildir. Bu nedenle yaş büyütme veya yaş küçültme talebiyle nüfus kaydının değiştirilmesi için mutlaka kesinleşmiş mahkeme kararı olması gerekmektedir.
Yaş Düzeltme Davasının Şartları Nelerdir?
Sadece kişinin kendi iradesine bağlı olmayan yaş düzeltme davası isim ve soy isim değiştirme davalarından farklıdır. Daha ağır sonuçlara sebebiyet veren bu dava farklı konuları ilgilendirir. Kişinin yalnızca yaşından memnun olmaması bu davanın açılması için yeterli değildir. Ayrıca şu koşulların da sağlanması gerekir.
- Yaş düzeltme talep eden kişinin haklı bir sebebi bulunmalıdır.
- Kişinin doğumu doğumevinde, hastanede ya da resmi bir kurumda gerçekleşmemiş olmalıdır.
- Dış görünüşü kişinin yaşına uyumlu olmamalıdır.
- Düzeltmenin talep edildiği yaşta aynı anneden bir ikizin olmaması, iki ayrı doğuma istinaden tıbbi açıdan imkansızlıkların bulunmaması gerekir.
- Yaş düzeltme talep eden kişinin annesi ile arasındaki yaş farkının uygun olması istenir.
- Kişi yaşını küçültmek amacıyla nüfusa yazılmadan önceki bir tarihte doğduğunu iddia etmemelidir
- İlk defa yaş düzeltme yapılıyor olmalıdır
Yaş Düzeltme Davasını Kimler Açabilir?
Yaş düzeltmesini isteme hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardandır. Dolayısıyla bu dava, yaşı değiştirilecek kişi tarafından açılmalıdır. Ancak kişi henüz fiil ehliyetine sahip değilse yani ergin değilse bu takdirde velisi ya da vasisi mahkemeden düzeltme talebinde bulunacaktır.
Yaş Düzeltme Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Dava, kişinin yerleşim yeri Asliye Hukuk Mahkemesinde açılacaktır. Bu davada davalı olarak, davacının yerleşim yerinde bulunan nüfus müdürlüğü gösterilmelidir. Davacı hakkında mevcut bir cezai kovuşturma varken yaş düzeltme davası açılması halinde bu dava görevsizlik yönünden reddedilecektir. Zira sanık veya mağdur olan kişinin gerçek yaşlarının tespit edilmesi ceza yargılaması bakımından özel bir öneme sahip olduğundan tespite ilişkin kararı, kovuşturmayı yürüten ceza mahkemesi verecektir.
Yaş Düzeltme Davasında Zamanaşımı
Yaş Düzeltme Davası bakımından bir zamanaşımı süresi bulunmamaktadır; dava her zaman açılabilir. Bununla birlikte bu davaların yalnızca bir defa açılabileceği öngörülmüştür. Zira açılan dava sonucunda kişinin gerçek yaşı zaten tespit edilmiş olacaktır. Nüfus Hizmetleri Yasasına göre açılan kayıt düzeltme davaları, kamu düzeniyle yakından ilgili olduğundan, hakim tarafların veya tanıkların beyanlarına bağlı kalmaksızın gerçeği araştırıp, doğru sicil oluşturmak mecburiyetindedir.
